آخرین امپراتور
ادوارد بر
ترجمه حسن کامشاد

توضیحات

در سال ۱۹۰۸ در ’شهر ممنوعِ‘ افسانه‌ای پکن کودک سه‎ساله‌ای بر تخت امپراتوری نشست. پوُ یی آخرین امپراتور چین بود. در ۱۹۱۲ که کشور جمهوری شد، حکومت سه‎هزارسالۀ پادشاهی چین پایان یافت. با‌ وجود این، پوُ یی دوران کودکی و نوجوانی‌اش را درون ’شهر ممنوع‘ گذارند؛ هنوز همچنان امپراتورزاده و خدای زنده بود و در کانون رؤیاییِ هزاران خواجه و درباری فاسد می‌زیست که گردباد کمونیسم، چین را درنوردید.
زندگی پوُ یی یکی از شگفت‌ترین ماجراهای دوران ماست: از دنیای قرون‎وسطایی ’شهر ممنوع‘، در چنگال مهیب مهدعلیاها، آغاز می‌شود و تا چین مارکسیستی در عصر جدید می‌گسترد. این سرگذشت پُرمِکنت و پُرمِحنت، حکایت قدرتِ فارق از ‌مسئولیت است؛ روایت یک فرهنگ کهن برای رسیدن به روزگار نو؛ سرگذشت مردی است گرفتار در تنگنای جهانی پُراضطراب: از نشستن بر سریر قدرت تا بازی در نقش جاسوس و در نهایت تجربۀ زندان در نظام کیفری چینِ کمونیست که به‎گفتۀ ژان پاسکالینی، «نوعی شست‎وشوی مغزی بی‌اندازه مؤثر» بود.
ادوارد بِر، روزنامه‌نگار پرآوازه، پوُ یی را در اواخر عمرش دید و با افرادی که آخرین امپراتور را از نزدیک می‌شناختند در چین بارها به گفت‌وگو نشست. ره‌آورد این گفت‎وگوها و جمع‎آوری اسناد و مدارکِ متعدد کتاب تکان‎دهنده‎ای شد که به‎گواه بسیاری از عالمان علوم سیاسی نه‎تنها کلید درکِ چینِ امروز، که حتی می‎توان گفت، سررشتۀ بسیاری از وقایع عجیب‌ و اندوه‌ناک‌ دو قرن اخیر است.